Kısa Özet
Bu video, Ankara Üniversitesi Özel Eğitim Araştırma Uygulama Merkezi tarafından düzenlenen bir webinar serisinin bir parçasıdır. Webinar, tek denekli araştırma desenleri üzerine odaklanmaktadır. Sunum, tek denekli araştırma desenlerinin tarihsel gelişimini, tanımını, özelliklerini, amaçlarını ve nitelik göstergelerini ele almaktadır. Ayrıca, farklı tek denekli araştırma desenleri ve bunların uygulama örnekleri sunulmaktadır.
- Tek denekli araştırma desenleri, özel eğitimde sıklıkla kullanılan bir araştırma modelidir.
- Tek denekli araştırma desenleri, iç geçerliliği sağlamak için standart koşullar altında yinelenen ölçümler gerektirir.
- Tek denekli araştırma desenleri, farklı amaçlar için kullanılabilir, örneğin bir müdahale programının etkisini incelemek veya farklı müdahale tekniklerini karşılaştırmak.
- Tek denekli araştırma desenleri, dış geçerliliği artırmak için iyi tanımlanmış bağımlı ve bağımsız değişkenler, ayrıntılı raporlama ve farklı araştırmacılar tarafından farklı ortamlarda ve deneklerde tekrarlanabilirlik gerektirir.
Tek Denekli Araştırma Desenleri: Tarihsel Gelişim ve Tanım
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin tarihsel gelişimini ve tanımını ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, daha önce tümevarımsal bir araştırma modeli olarak kabul ediliyordu, ancak daha yakın zamanlarda bilim insanları, var olan teorileri test etmek ve bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini incelemek için bu desenleri kullanmaya başladılar. Tek denekli araştırma desenleri, özel eğitimde sıklıkla kullanılır, çünkü atipik davranışları gözlemlemek, belirli standart koşullar altında müdahale durumunda gözlem yapmak ve denek bulmada zorluk çeken durumlarda kullanışlıdır.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Özellikleri
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin özelliklerini ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, bir veya birkaç denek, standart koşullar altında yinelenen ölçümler ve bir müdahalenin etkililiğini değerlendirmek için bir uygulama gerektirir. Tek denekli araştırma desenleri, katılımcılar yansız olarak seçilmediği için yarı deneysel araştırma modelleri olarak kabul edilir.
Bağımlı ve Bağımsız Değişkenler
Bu bölüm, bağımlı ve bağımsız değişkenlerin tanımını ve tek denekli araştırmalarda bunların nasıl kullanıldığını ele almaktadır. Bağımlı değişken, üzerinde değişiklik yapılması hedeflenen değişkendir, bağımsız değişken ise davranış değişikliği veya öğrenme sağlamak için uygulanan bir program veya müdahaledir. Tek denekli araştırmalarda, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki işlevsel ilişkinin ortaya konması amaçlanır.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Uygulama Özellikleri
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin uygulama özelliklerini ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, bir veya birkaç denek, standart koşullar altında yinelenen ölçümler ve bir müdahalenin etkililiğini değerlendirmek için bir uygulama gerektirir. Tek denekli araştırma desenleri, katılımcılar yansız olarak seçilmediği için yarı deneysel araştırma modelleri olarak kabul edilir.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Amaçları
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin amaçlarını ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, farklı amaçlar için kullanılabilir, örneğin bir müdahale programının etkisini incelemek veya farklı müdahale tekniklerini karşılaştırmak. Tek denekli araştırma desenleri, dış geçerliliği artırmak için iyi tanımlanmış bağımlı ve bağımsız değişkenler, ayrıntılı raporlama ve farklı araştırmacılar tarafından farklı ortamlarda ve deneklerde tekrarlanabilirlik gerektirir.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Nitelik Göstergeleri
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin nitelik göstergelerini ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, iç geçerliliği, dış geçerliliği, sosyal geçerliliği ve güvenilirliği sağlamak için belirli standartlara uymalıdır. Bu standartlar, bağımlı ve bağımsız değişkenlerin tanımlanması, iç geçerliliği tehdit eden unsurların kontrol altına alınması, dış geçerliliği artırmak için ayrıntılı raporlama ve güvenilir verilerin toplanması gibi konuları içerir.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Uygulama Örnekleri
Bu bölüm, farklı tek denekli araştırma desenlerinin uygulama örneklerini sunmaktadır. Örnekler, çoklu başlama düzeyi deseni, değişen ölçütler deseni, geri çekme ve tersine döndürme deseni, çoklu uygulama deseni ve paralel uygulamalar deseni gibi desenleri içerir.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Etik Hususları
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin etik hususlarını ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, katılımcıların haklarını korumak ve araştırmanın etik ilkelerine uygun olarak yürütülmesini sağlamak için dikkatli bir şekilde planlanmalı ve uygulanmalıdır.
Tek Denekli Araştırma Desenlerinin Geleceği
Bu bölüm, tek denekli araştırma desenlerinin geleceğini ele almaktadır. Tek denekli araştırma desenleri, özel eğitimde önemli bir araştırma modeli olmaya devam etmektedir ve yeni teknolojiler ve yöntemler, bu desenlerin daha da gelişmesine ve daha etkili bir şekilde kullanılmasına olanak sağlayacaktır.
